Chiều ngày 5/5/2025, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên thay mặt Chính Phủ trình bày dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
Tờ trình sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả
Sau 15 năm triển khai, Luật hiện hành được đánh giá là đã bộc lộ nhiều bất cập, không còn theo kịp yêu cầu thực tiễn và xu thế hội nhập quốc tế. Do đó, việc sửa đổi lần này nhằm cụ thể hóa các chủ trương, chính sách mới của Đảng và Nhà nước; đồng thời đảm bảo sự đồng bộ trong hệ thống pháp luật, góp phần thúc đẩy mục tiêu tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.
Các sửa đổi, bổ sung điều luật tại dự thảo Luật
Dự thảo Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng (SDNL) tiết kiệm và hiệu quả bám sát 04 chính sách sửa đổi, bổ sung đã được Chính phủ thống nhất trình Quốc hội thông qua, gồm:
- Nâng cao hiệu lực QLNN trong lĩnh vực sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
- Quản lý, phát triển đối với dịch vụ tư vấn năng lượng, kiểm toán năng lượng, đào tạo nhân lực trong lĩnh vực sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
- Quy định về chính sách ưu đãi, công cụ hỗ trợ tài chính cho lĩnh vực sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
- Chuyển đổi thị trường và quản lý hiệu suất phương tiện, thiết bị sử dụng năng lượng.
Dự thảo Luật được bố cục thành 03 Điều, bao gồm:
- Điều 1: Sửa đổi, bổ sung Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (gồm 21 khoản liên quan đến các nội dung cần sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ của 19 Điều của Luật hiện hành).
- Điều 2: Hiệu lực thi hành.
- Điều 3: Điều khoản chuyển tiếp.
Các nội dung được sửa đổi, bổ sung trong dự thảo Luật tập trung vào việc xây dựng các công cụ hỗ trợ doanh nghiệp về kỹ thuật và tài chính; cắt giảm thủ tục hành chính, tăng cường phân cấp, phân quyền và đẩy mạnh chuyển đổi thị trường hiệu suất năng lượng.
Văn bản hợp nhất Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (sau khi sửa đổi, bổ sung) sẽ có 12 Chương và 48 điều, giữ nguyên so với Luật hiện hành.
Về vấn đề cải cách thủ tục hành chính và phân cấp, phân quyền Dự thảo Luật sửa đổi quy định 02 thủ tục hành chính, giảm 50% so với Luật hiện hành.
Báo cáo thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả
Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, ông Lê Quang Huy, cho biết Ủy ban thống nhất với mục tiêu, phạm vi sửa đổi của dự thảo Luật. Hồ sơ dự án được chuẩn bị nghiêm túc, đủ điều kiện trình Quốc hội xem xét.
Ủy ban đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành để đảm bảo thống nhất chính sách; làm rõ hơn các cơ chế huy động nguồn lực cho chuyển đổi công nghệ và mô hình sản xuất; bổ sung quy định về dán nhãn năng lượng, kiểm tra thiết bị, cơ chế tài chính và rà soát các cam kết quốc tế, đặc biệt là cam kết tại COP26.
Về cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm, Ủy ban đề nghị bổ sung cơ chế cập nhật danh sách, xây dựng bộ chỉ số đánh giá mức độ sử dụng năng lượng theo ngành nghề và tích hợp vào hệ thống chỉ tiêu quốc gia; đồng thời làm rõ quy định quản lý hoạt động kiểm toán năng lượng.
Đối với quy định dán nhãn năng lượng cho vật liệu xây dựng, Ủy ban nhấn mạnh cần đánh giá tính khả thi, xây dựng hệ thống tiêu chuẩn, kiểm định và chính sách hỗ trợ phù hợp.
Về Quỹ thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, có hai quan điểm. Một bên cho rằng cần nghiên cứu kỹ và không nên quy định trong Luật; bên còn lại ủng hộ quy định này để thể chế hóa Nghị quyết 55-NQ/TW và thực hiện cam kết COP26. Ủy ban cơ bản thống nhất với quan điểm thứ hai, nhưng đề nghị làm rõ quy định về tổ chức, quản lý và cơ chế tài chính của Quỹ.
Về Công ty dịch vụ năng lượng (ESCO), Ủy ban ủng hộ đưa vào Luật do mô hình này có tiềm năng thúc đẩy thị trường tiết kiệm năng lượng. Tuy nhiên, cần xây dựng khung pháp lý rõ ràng và chính sách ưu đãi đầu tư, phát triển do Chính phủ quy định cụ thể.
Luật mới kỳ vọng sẽ góp phần mạnh mẽ vào tiến trình chuyển đổi năng lượng quốc gia, giảm phát thải khí nhà kính và thực hiện cam kết Net Zero đến năm 2050.
Dự kiến, dự án Luật sẽ được Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 10 vào tháng 6/2025.
Nguồn: Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công; Quochoi.vn.
